Tuesday, December 4, 2007
Monday, December 3, 2007
Geografi Sarawak
Sarawak terletak di Timur Malaysia di kepulauan Borneo, dan merupakan satu daripada dua negeri yang mendirikan timur Malaysia. Dengan keluasannya 124,449.51 kilometer persegi, Sarawak menjadi negeri yang terbesar dan meliputi 37.5 peratus daripada seluruh Malaysia.
Sarawak adalah kawasan tropika dengan iklim khatulistiwa. Ia panas dan lembap sepanjang tahun dengan min suhu dari 23 celsius sehingga 32 celsius. Hutan Sarawak adalah sumber dan asset yang paling penting.
Hutan khatulistiwa ini menyumbangkan bilangan kayu balak dan produk hutan yang banyak. Hutan hujan tropika ini juga merupakan habitat bagi 8,000 spesis pokok bunga dan melebihi 20,000 spesis binatang.
Pada 2002, bahagian di Sarawak telah ditambah, iaitu bahagian Mukah dan Betong. Setakat ini, Sarawak mempunyai 11 bahagian keseluruhannya. Setiap bahagian pentadbiran dipimpin oleh seorang Residen dan dibahagikan kepada dua ke empat kawasan.
Kuching adalah kawasan pertama dan seterusnya adalah Sri Aman, Sibu, Miri, Limbang, Sarikei, Kapit, Kota Samarahan, Bintulu, Mukah dan Betong. Bandar-bandar utama di negeri Sarawak adalah Bandaraya Kuching, Bau, Bandaraya Miri, Mukah, Sibu, Bintulu, Sri Aman dan Limbang.
Terletak tepat pada utara Ekuator di antara latitud 0°50° dan 5°N dan longitud 109°36' dan 115°40' E, Sarawak merenggan sepanjang 800km barat daya pinggir laut pulau Borneo. Sarawak terasing daripada Semenanjung Malaysia ke barat dengan Laut Cina Selatan yang kira-kira 600km dan dicantum ke negeri Sabah secara langsung ke timur laut di mana kesultanan Brunei di tengah-tengahnya. Atas tanah, negeri ini bersempadanan dengan Kalimantan, Indonesia.
Bahagian Di Sarawak
Bahagian di Sarawak
Pada tahun 2002, bahagian di Sarawak telah ditambah kepada dua bahagian, iaitu bahagian Mukah dan Betong. Setakat ini, Sarawak telah mempunyai 11 bahagian keseluruhannya.
Sarawak terdiri daripada 11 bahagian (division) iaitu (angka menunjukkan keluasan dalam kilometer persegi):-
- Kapit 38,933.98
- Miri 26,777.07
- Bintulu 12,166.21
- Sibu 8,278.29
- Limbang 7,790.01
- Mukah 6,997.61
- Sri Aman 5,466.25
- Samarahan 4,967.45
- Kuching 4,559.55
- Sarikei 4,332.35
- Betong 4,180.74
Setiap jajahan diketuai oleh seorang Residen, dan setiap jajahan dibahagikan kepada 2 - 4 daerah. Setiap daerah diketuai oleh seorang pegawai daerah.
Asal usul nama Sarawak.
Sejarah Sarawak
Latar belakang
Asal nama sebenar Sarawak tidak dapat dibuktikan secara saintifik dan mutlak. Bagaimanapun menurut beberapa pendapat nama Sarawak asal seperti berikut:-
- Nama Sarawak berasal daripada nama Batang Sarawak atau Sungai Sarawak. Batang Sarawak meliputi kawasan di sekitar Kuching hingga ke seluruh Sarawak.
- Nama Sungai Sarawak adalah diambil dari nama sejenis galian batu bijih iaitu "serawak" yang mengandungi belerang dan antimoni.Ini bertepatan sekali dengan sejarahnya iaitu semasa Sarawak di bawah pemerintahan Kesultanan Brunai, wilayah Sarawak ketika itu kaya dengan antimoni.
Sejarah purba
Sarawak ialah salah satu negeri di Asia Tenggara yang diduduki oleh manusia. Ia berlaku kira-kira 40 000 tahun dahulu. Penemuan arkeologi seperti tulang manusia, tembikar, dan bekas perkuburan membuktikan bahawa manusia telah mendiami Sarawak sejak sebelum Masihi lagi.
Kurun-10 hingga kurun 19
Sarawak dikatakan berada di bawah kekuasaan kerajaan Srivijaya pada kurun-10 hingga kurun-13. Penguasaan kerajaan Srivijaya ke atas wilayah pesisiran Sarawak telah membolehkan orang-orang Melayu dari Sumatera berhijrah dan menetap di kawasan pesisiran Sarawak. Orang Melayu telah membuka penempatan mereka di Santubong yang merupakan antara pelabuhan entrepot terpenting di Nusantara. Ini telah dibuktikan dengan dengan penemuan bahan artifak seperti pasu zaman dinasti Han Cina di Santubong.
Setelah kejatuhan kerajaan Srivijaya pada kurun-13, Sarawak dikuasai oleh kerajaan Majapahit. Seorang putera Raja Majapahit iaitu Raden Menteri Dipati Jepang atau Datu Merpati Jepang telah berhijrah ke Sarawak pada kurun ke-15. Baginda telah berkahwin dengan Datu Permaisuri anak perempuan Raja Jarom Jawa di Johor sebelum berhijrah ke Sarawak. Daripada keturunan Datu Merpati Jepang, muncullah golongan bangsawan Melayu Sarawak yang bergelar Abang. Golongan Melayu perabangan Sarawak telah memegang jawatan terpenting seperti Datu Patinggi, Datu Temenggong, Datu Bentara pada zaman pemerintahan Brooke di Sarawak.
Penglibatan Inggeris
Apa yang diketahui secara pasti, Sarawak terletak di bawah penguasaan Kesultanan Brunei pada awal abad ke-19.
Sarawak merupakan sebuah wilayah yang dikawal secara tidak rapi oleh Kesultanan Brunei pada awal abad ke-19. Kemudian pada 1839, James Brooke datang untuk menghantar surat pada Gabenor Sarawak, Rajah Muda Hasim. Beliau meminta bantuan James Brooke untuk membantu menenangkan keadaan Sarawak yang kacau bilau. Pejuangan Dayak menentang penjajah Brunei terbukti hebat manakala James Brooke yang mempunyai angkatan perang yang lengkap dan beberapa kali cuba menenangkan pejuang Dayak. Sebagai balasan, James Brooke dilantik menjadi gabenor Sarawak pada 24 September 1841, dan seterusnya Rajah pada 18 Ogos tahun berikutnya.
Pada asalnya, wilayah ini cuma merupakan hujung barat Sarawak yang kemudian, yakni kawasan di sekitar Kuching. Sewaktu kematiannya pada 1868, anak saudara Charles Anthoni Johnson Brooke menjadi Raja. Beliau pula diwaris oleh anakandanya, Charles Vyner Brooke.
Wilayah Brooke diperluaskan dengan pantas di bawah ketiga-tiga raja itu, kebanyakannya melalui penjejasan kawasan yang pada nama sahaja di bawah kawalan Brunei. Sebenarnya, Brunei cuma mengawal kubu-kubu sungai dan pantai di kebanyakan wilayah yang telah lenyap. Oleh sebab itu, kebanyakan keuntungan yang dicapai adalah melalui penjejasan pembesar Islam dan puak tempatan yang hilang kemerdekaan de factonya.
Dinasti Brooke memerintah Sarawak selama seratus tahun dan mencapai kemasyhuran sebagai “Raja Putih” ("White Rajahs"), dan diberi taraf yang serupa dengan raja-raja India dalam Empayar British.
Berbanding dengan banyak kawasan empayar yang lain, keluarga Brooke bermaksud pengamalan dasar paternalisme untuk melindungi penduduk tempatan daripada eksploitasi oleh empayar Brunei dan pendatang asing. Mereka memerintah dengan bantuan pemimpin tempatan dan menggaji pahlawan Dayak sebagai askarnya. Mereka juga menggalakkan imigrasi kelas perdagangan Cina.
Sejarah moden
Jepun menyerang Sarawak pada 1941 dan menguasainya sepanjang Perang Dunia II sehingga kawasan itu diperoleh oleh tentera Australia pada 1945. Di bawah tekanan isterinya, Raja Sarawak menyerahkan kedaulatan kepada takhta kerajaan British pada 1946. Anthony, anak saudaranya, berlanjut penuntutan kedaulatan sebagai Raja Sarawak. Khususnya, orang Dayak menentang penyerahan kedaulatan kepada Britain dan membunuh gabernor British yang pertama.
Sarawak merupakan salah satu daripada punca utama Konfrontasi Indonesia pada antara 1962 dan 1966. Ia menjadi sebuah negara merdeka dan kemudian menjadi negeri autonomi Persekutuan Malaysia pada 16 September 1963 sungguhpun pada awalnya, ia mengalami penentangan daripada sebahagian penduduknya kerana tidak mahu Sarawak diperintah oleh Kerajaan Malaya.
Pengangkutan di Sarawak
Struktur geografi Sarawak yang landai serta berbukit bukau diselangi dengan jaringan sungai-sungai yang berselirat menjadi faktor mengapa pengangkutan paling utama di negeri ini adalah melalui sungai dan juga udara. Tambahan pula negeri Sarawak ialah negeri terbesar di Malaysia.
Walau bagaimanapun kini pengangkutan darat melalui jalan raya semakin penting dengan terbinanya laluan Pan-Borneo yang menghubungkan ibu negeri Kuching dengan bandar-bandar utama yang lain seperti Sri Aman, Sibu, Sarikei, Bintangor, Bintulu, Mukah, Miri dan Limbang. Bandar Sibu juga boleh dihubungi melalui pengangkutan sungai dan amat sinonim dengan bot-bot expres yang menjadikan bandar Sibu sebagai pusat utama untuk pemunggahan barang dagangan yang datangnya dari bandar dan pekan-pekan sekitar seperti Sarikei, Kanowit, Song dan Kapit. Terdapat bas yang menghubungkan Pontianak, Indonesia dengan Kuching dan Bandar Seri Begawan, Brunei dengan Miri.
Bandar Kuching, Sibu, Miri, Bintulu, Mukah, Limbang dan Lawas juga boleh dihubungi melalui pengangkutan udara. Pekan-pekan kecil di kawasan pendalaman seperti Bario dan Ba'kelalan juga boleh dihubungi melalui laluan udara.
Pelancongan di Sarawak
Sarawak Bumi Kenyalang merupakan negeri terbesar di Malaysia yang terkenal sebagai rumah kepada beribu-ribu Burung Kenyalang.
Sarawak bukan sahaja negeri yang terbesar di Malaysia. Ia juga merupakan negeri yang terbahagi kepada terbanyak kawasan dan mengandungi sungai terpanjang di Malaysia, bunga yang terbesar di dunia, serta rama-rama yang terbesar di dunia. Gua yang terluas di dunia, hutan hujan tropika yang tertua, dan orang yang pertama muncul di Asia tenggara boleh didapati di Sarawak. Ini telah menunjukkan Sarawak yang unik dan tersendiri.
Kawasan pelancongan di Sarawak terdiri daripada kawasan semula jadi dan pusat budaya seperti Kampung Budaya Sarawak. Kawasan semula jadi yang popular di kalangan pelancong tempatan dan juga luarnegara yang terletak di bahagian Kuching termasuklah Gua Angin, dan Gua Pari, Taman Ranchan, Sungai Cina, Taman Kubah, Taman Hidupan Liar Matang, dan Pusat Pemuliharaan Orang Utan Semenggoh.
Pusat membeli belah yang popular adalah Lebuh India dan Lebuh Carpenterdan Lebuh Gambier yang terletak tidak jauh dari Tebingan Sungai Kuching. Selain daripada itu terdapat juga pusat-pusat kraftangan termasuk Kraftangan Sarawak.
Bandaraya Kuching juga mempunyai beberapa jenis muzium seperti Muzium Sarawak, Muzium Tamadun Islam, Muzium Masyarakat Cina, Muzium Masyarakat Iban, Muzium Tekstil dan Muzium Kucing.
Ekonomi Sarawak
Ekonomi Sarawak
Sarawak adalah negeri kedua terkaya dalam hasil sumber ekonominya di Malaysia dengan hasil sumber gas asli, petroleum, balak dan kelapa sawit. Selain itu,terdapat juga sumber ekonomi yang baru seperti sektor perkilangan elektronik dan bioteknologi.
Dengan kawasan yang luas terbentang, Sarawak mempunyai banyak kawasan yang sesuai untuk perkembangan pertanian, Lebih kurang 32% atau kira-kira 40,000 km² luas kawasan telah dikenalpasti sesuai untuk pertanian. Walau bagaimanapun, tidak sampai 9% yang ditanam dengan tanaman kekal, manakala selebihnya masih dalam proses penanaman padi huma iaitu seluas 16,000 km² lebih. Selain kelapa sawit, tanaman komersil lain adalah sagu dan lada hitam.
Sejak 1980-an, Sarawak telah mula mempelbagai dan mengubah ekonominya kepada bentuk industri. Taktik ini telah berjaya, dan kini industri perkilangan dan teknologi memainkan peranan penting dalam membentuk pengembangan ekonomi negeri.
Walaupun merupakan negeri yang terbesar di Malaysia, Sarawak mampu untuk membangunkan semua bahagian dan daerah negeri tersebut untuk mengejar status negeri maju pada tahun 2020. Sarawak bersamaan dengan Selangor mempunyai dua bandar raya iaitu Bandaraya Kuching dan Miri.
Dengan adanya kawasan yang luas dan kaya dengan sumber alam, Sarawak telah menjadi antara pilihan menarik bagi para pelabur.
Yang di-Pertua Negeri
Yang di-Pertua Negeri
Tuan Yang Terutama (TYT) Yang di-Pertua Negeri ataupun dahulunya dikenali sebagai Gabenor merupakan ketua negeri di 4 negeri di Malaysia iaitu Melaka, Sabah, Sarawak dan Pulau Pinang.
Yang di-Pertua Negeri dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong setelah berunding dengan Ketua Menteri kerana negeri-negeri ini tidak mempunyai Sultan. Yang di-Pertua Negeri dilantik selama sepenggal atau empat (4) tahun dan boleh dipanjangkan mengikut kesesuaian. Beliau tidak dibenarkan memiliki perniagaan atau keuntungan dan tidak dibenarkan juga bergiat aktif didalam mana-mana aktiviti komersial.
Yang di-Pertua Negeri merupakan komponen Dewan Undangan Negeri (DUN) dan mempunyai kuasa untuk mengadakan perhimpunan atau pembubaran Dewan Undangan Negeri. Persetujuan beliau adalah diperlukan bagi meluluskan Dewan Undangan Negeri.
Yang di-Pertua Negeri juga merupakan Ahli Majlis Raja-Raja yang dipengerusikan oleh Yang di-Pertuan Agong.
Kuasa mentadbir negeri dipikul oleh Yang di-Pertua Negeri tetapi fungsi-fungsi pentadbiran boleh diserahkan kepada pihak lain dari segi undang-undang. Gabenor akan melantik ahli Exco bagi menasihati beliau dalam menjalankan peranannya.
Fungsi dan Peranan
Fungsi dan peranan Yang di-Pertua Negeri meliputi perkara-perkara berikut:
- Ketua Kerajaan Negeri
- Fungsi Kehakiman
- Fungsi Pertadbiran
- Kuasa Pengampunan
- Sumber Kehormatan dan Daulat.
Senarai TYT Yang di-Pertua Negeri Sarawak
| Nama | Tarikh mula | Tarikh tamat |
|---|---|---|
| Tun Abang Haji Openg | 1963 | 1969 |
| Tun Tuanku Bujang Tuanku Othman | 1969 | 1977 |
| Tun Abang Muhammad Salahuddin | 1977 | 1981 |
| Tun Abdul Rahman Ya'kub | 1981 | 1985 |
| Tun Ahmad Zaidi Adruce | 1985 | 2000 |
| Tun Abang Muhammad Salahuddin | 2001 | sekarang |
Pentadbiran Kerajaan Negeri
Negeri Sarawak ditadbir oleh Dewan Undangan Negeri dan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri sendiri. Dewan Undangan Negeri merupakan kuasa tertinggi dalam menetapkan polisi di dalam negeri. Ahli Dewan Undangan Negeri bertanggungjawab kepada Dewan Undangan Negeri yang diwakili oleh pelbagai orang yang dilantik setiap lima tahun. Ia diketuai oleh Yang di-Pertua Negeri yang dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong Malaysia.
Jabatan Ketua Menteri adalah tiang pentadbiran negeri yang meletakkan pejabat Ketua Menteri, Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri serta lain-lain jabatan.
Dewan Undangan Negeri Sarawak
Dewan Undangan Negeri Sarawak kini mempunyai 62 orang Ahli yang dipilih. Seorang Ahli bagi setiap kawasan pilihanraya negeri. Luas kawasan pilihanraya adalah berbeza-beza dengan jumlah pengundi paling ramai daripada kawasan-kawasan bandar manakala kawasan luar bandar yang luas mempunyai jumlah pengundi yang kecil disebabkan masalah perhubungan.
Selepas pilihanraya umum di adakan, seseorang Ahli yang dipilih akan menjadi Ahli Dewan Undangan Negeri untuk tempoh lima tahun atau sehingga pilihanraya umum baru di adakan. Perlembagaan Negeri memperuntukkan bahawa Dewan Undangan Negeri mesti mengadakan persidangan sekurang-kurangnya sekali dalam setahun. Persidangan mesti diadakan kerana tiada sebarang cukai atau perbelanjaan boleh dikenakan ke atas Dana Tergabung Negeri melainkan setelah diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri. Belanjawan tahunan negeri biasanya dibentangkan oleh Kerajaan Eksekutif.
Sejarah
Dewan Undangan Negeri Sarawak adalah dewan perundangan yang tertua di Malaysia. Ia ditubuhkan oleh Raja Muda Charles Brooke, atas arahan Raja James Brooke, melalui mesyuarat yang diadakan disebuah perkampungan nelayan kecil di Bintulu, Sarawak pada 8 September 1867. Dewan Undangan Negeri Sarawak mula dikenali sebagai Majlis Umum (General Council) dengan jumlah Ahli dipilih seramai 21 orang. Ahli-Ahli dipilih dari kalangan ketua-ketua kaum tempatan yang difikirkan dapat membantu dalam mentadbir wilayah-wilayah di bawah jajahan Brooke yang pada masa itu hanya meliputi kawasan-kawasan persisiran.
Council Negri, kini dikenali dengan Dewan Undangan Negeri merupakan Dewan Undangan Negeri yang tertua dan terulung sekali di dalam Malaysia.
Keahlian
Keahlian Dewan juga mengalami perubahan. Bermula dengan hanya wakil daripada kaum Bumiputra sahaja yang dilantik menjadi ahli kemudian barulah wakil-wakil kaum cina.Fungsi
Selain daripada fungsi perundangan, Dewan Undangan Negeri mempunyai fungsi-fungsi penting yang lain seperti berikut:
- Menjaga kedaulatan perlembagaan dan hak berperlembagaan Negeri Sarawak dan rakyat sepertimana yang dijelaskan di dalam perlembagaan.
- Memberi khidmat kepada Kerajaan Eksekutif dan menjadi arena tumpuan bagi memeriksa dan mengeritik dasar-dasar dan pelaksanaan rancangan-rancangan kerajaan. Ahli-Ahli Dewan Undangan Negeri dan mereka bertanggungjawab secara kolektif kepada Dewan Undangan Negeri. Ini dapat disaksikan dalam prosiding Dewan semasa perbahasaan terhadap Usul Diraja, usul tidak percaya dan perbahasan terhadap dasar-dasar am kerajaan.
- Meluluskan perbekalan. Tiada cukai atau perbelanjaan boleh dikenakan terhadap Dana Tergabung (Consolidated Fund) melainkan dibenarkan oleh undang-undang yang diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri.
- Mewakili rakyat. Dewan Undangan Negeri menyediakan forum kepada wakil-wakil rakyat untuk menyuarakan pendapat dan berbincang secara terbuka melalui keistimewaan berparlimen di bawah peruntukan Ordinan Dewan Undangan Negeri (Privileges, Immunities and Powers), 1963. Perkara-perkara yang disuarakan meliputi isu-isu yang menjadi tumpuan, rungutan atau masalah rakyat. Ini boleh dilakukan melalui perbahasaan biasa, rayuan-rayuan dan membangkitkan perkara-perkara yang mempunyai kepentingan awam dan sebagainya.
- Mempertimbangan jenis dan kebaikan perundangan yang dibawa kepada Dewan Undangan Negeri serta mencadangkan pindaan bersesuaian sebagaimana yang difikirkan perlu.
- Memeriksa akaun awam untuk mempastikan wang awam dibelanja mengikut kelulusan parlimen dan mengikut kepentingan pembayar cukai.
- Menjadi arena perbincangan kritis terhadap kerajaan dan pelaksanaan dasar-dasar kerajaan.
- Mengawasi tindak-tanduk pihak pemerintah sebagaimana yang ditunjukkan semasa perbahasan am.
- Melindungi dan mempertingkatkan kepentingan yang terbaik untuk rakyat dan negeri dengan membangkitkan isu-isu tertentu, dan meredakan rungutan semasa prosiding atau melalui cara lain yang ditetapkan oleh peraturan Dewan Undangan Negeri.
- Melantik Jawatankuasa-Jawatankuasa Pilihan untuk tujuan siasatan melalui perbicaraan awam dan laporan-laporan.
- Memperkembang dan memperguna keistimewaan dan prosedur berparlimen untuk membolehkan Dewan Undangan Negeri menjalankan fungsi-fungsi berperlembagaan dan perundangan dengan lebih berkesan
Kerajaan Awal di Sarawak
Sarawak dikatakan berada di bawah kekuasaan kerajaan Srivijaya pada kurun-10 hingga kurun-13, Penguasaan kerajaan Srivijaya ke atas wilayah pesisiran Sarawak telah membolehkan orang-orang Melayu dari Sumatera berhijrah dan menetap di kawasan pesisiran Sarawak. Orang melayu telah membuka penempatan mereka di Santubong yang merupakan antara pelabuhan entrepot terpenting di Nusantara. Ini telah dibuktikan dengan dengan penemuan bahan artifak seperti pasu zaman dinasti Han Cina di Santubong.
Setelah kejatuhan kerajaan Srivijaya pada kurun-13, Sarawak dikuasai oleh kerajaan Majapahit. Seorang putera Raja Majapahit iaitu Raden Menteri Dipati Jepang atau Datu Merpati Jepang telah berhijrah ke Sarawak pada kurun ke-15. Baginda telah berkahwin dengan Datu Permaisuri anak perempuan Raja Jarom Jawa di Johor sebelum berhijrah ke Sarawak.
Daripada keturunan Datu Merpati Jepang, muncullah golongan bangsawan Sarawak yang bergelar Abang. Golongan tersebut atau perabangan Sarawak telah memegang jawatan terpenting seperti Datu Patinggi, Datu Temenggong, Datu Bentara pada zaman pemerintahan Brooke di Sarawak. Kehadiran keluarga Brooke sedikit sebanyak menstabilkan keadaan di Sarawak kerana tetangan hebat dari penduduk asal Dayak terhadap pencerobohan tersebut di mana petempuran di antara pejuang Dayak dengan golongan pendatang tercatit dalam 'Papan Turai'.
Sejarah Negeri
Sarawak
Fakta AmNegeri Sarawak atau juga dikenali sebagai Sarawak Bumi Kenyalang merupakan salah satu daripada 14 negeri (termasuk Wilayah Persekutuan yang membentuk Persekutuan Malaysia. Sarawak merupakan negeri yang terbesar di Malaysia. Kedua-dua Sarawak dan Sabah yang terletak di pulau Borneo biasanya digolongkan bersama sebagai Malaysia Timur.
Sarawak merupakan satu daripada dua negeri yang mendirikan timur Malaysia. Sarawak adalah negeri yang terbesar di Malaysia.
Sarawak adalah kawasan tropika dengan iklim khatulistiwa yang panas dan lembap sepanjang tahun. Hutan Sarawak adalah sumber dan asset yang paling penting.
Sarawak mempunyai 11 bahagian keseluruhannya (Kuching, Sri Aman, Sibu, Miri, Limbang, Sarikei, Kapit, Kota Samarahan, Bintulu, Mukah dan Betong. Setiap bahagian pentadbiran dipimpin oleh seorang Residen dan dibahagikan kepada dua ke empat kawasan.
Sarawak terasing daripada Semenanjung Malaysia ke barat dengan Laut Cina Selatan yang kira-kira 600 km dan dicantum ke negeri Sabah secara langsung ke timur laut di mana kesultanan Brunei di tengah-tengahnya. Atas tanah, negeri ini bersempadanan dengan Kalimantan, Indonesia.
Bandar-bandar utama di negeri Sarawak adalah Kuching (ibu negeri), Miri, Sibu, Bintulu, Sarikei, Sri Aman dan Limbang. Kini, Sarawak mempunyai dua buah bandar raya utama, iaitu Kuching dan Miri. Kuching telah diisytiharkan sebagai bandar raya pada 1 Ogos 1988 manakala Miri mendapat status bandar raya pada 20 Mei 2005.
Konfrantasi Malaysia-Indonesia
Konfrontasi Indonesia-Malaysia
Konfrontasi Indonesia-Malaysia merupakan satu penentangan Indonesia terhadap pembentukan Malaysia yang bermula dari tahun 1962 hingga 1966. Penentangan ini telah dilakukan oleh Presiden Sukarno kerana cita-cita tingginya untuk menubuhkan Indonesia Raya yang mencantumkan Tanah Melayu dengan Indonesia terhalang akibat daripada pengisytiharan penubuhan Malaysia pada 16 September 1963.
Dalam usaha Sukarno yang menentang penubuhan Negara Malaysia, beliau juga telah memulaukan Laporan Suruhanjaya Cobbold yang ditugaskan pada tahun 1962 yang bertujuan untuk meninjau pandangan rakyat Sabah dan Sarawak terhadap penubuhan Malaysia. Sukarno telah melancarkan kempen ‘Ganyang Malaysia’pada akhir 1963. Konfrantasi Sukarno telah berubah dari sekadar perang kata-kata menjadi konfrantasi ketenteraan, hal ini berlaku selepas Suruhanjaya khusus PBB yang dibentuk untuk mengumpul pendapat rakyat setempat tentang pembentukan Malaysia. Sukarno menjadi semakin tersinggung apabila Tunku mengumumkan terbentuknya Malaysia sebelum Komisi PBB itu mengumumkan hasil siasatannya.
Rajah Putih Sarawak Ketiga
Charles Vyner Brooke
Sir Charles Vyner deWindt Brooke (30 September 1874 – 9 Mei 1963) ialah Raja Putih ketiga dan terakhir Sarawak.
Brooke menghabiskan masa mudanya didalam perkhidmatan awam Sarawak sebelum belayar ke England dan berjumpa dan seterusnya mengahwini Sylvia Brett anak kepada Lord Esher pada 21 Februari 1911 dan kemudiannya kembali ke Sarawak bersama-sama dengannya.
Selepas kematian Raja Putih kedua Sarawak, Charles Brooke, Brooke kemudiannya ditabalkan sebagai Raja Putih Sarawak ketiga pada 24 Mei 1917. Perkembangan Sarawak semasa pemerintahan awal Brooke menyaksikan Sarawak menjadi antara maju kerana pengeluaran getah dan minyak mentah. Hal ini membolehkan Brooke memodenkan institusi-institusi di Sarawak termasuklah perkhidmatan awamnya.
Dasar Brooke menjadikannya popular apabila ada antara dasar tersebut seperti pengharaman mubaligh Kristian disukai ramai. Namun demikian Sarawak menjadi serangan tentera Jepun pada 25 Disember 1941. Brooke melarikan diri bersama-sama keluarganya ke Sydney, Australia di mana dia berada di situ sehinggalah tamatnya peperangan.
Brooke kembali ke Sarawak pada 15 April 1946 dan kembali menjadi raja sehinggalah pada 1 Julai 1946 apabila Brooke menyerahkan Sarawak kepada kerajaan British. Hal ini menyebabkan berakhirnya pemerintahan raja putih di Sarawak.
Charles Brooke: Rajah Putih Sarawak Kedua
Charles Brooke
Charles Anthony Johnson (3 Jun 1829 - 17 Mei 1917), kemudiannya dikenali sebagai Charles Brooke memerintah Sarawak sebagai Raja Putih kedua dari 3 Ogos 1868 hingga dia meninggal dunia. Dia menggantikan pakciknya, James Brooke sebagai raja.
Charles Brooke dilahirkan di Somerset, England dan merupakan anak kepada Francis Charles dan Emma Frances Johnson (adik James Brooke).
Francis dan Emma mempunyai beberapa anak yang lain iaitu Kapten John Brooke Johnson-Brooke (lebih tua daripada Charles), Kapten William Frederic Johnson, Henry Stuart Johnson Brooke, Mary Anna, Harriet Helena, and Emma (semuanya lebih muda daripada Charles).
Memandangkan James Brooke tidak mempunyai sebarang anak, dia melantik anak saudaranya sebagai raja. Pada tahun 1861, dia menamakan Kapten John Brooke Johnson-Brooke, anak adiknya yang paling tua sebagai penggantinya. Dua tahun kemudian semasa Kapten John berada di England, James menggugurkan dan menegah Kapten John daripada menjadi raja dan memasuki Sarawak disebabkan Kapten John mengkritiknya. Pada tahun 1865, James Brooke menamakan Charles sebagai penggantinya.
Charles kemudiannya menukarkan namanya menjadi Charles Brooke dan menjadi Residen Lundu pada tahun 1852. Pada 28 Oktober 1869 dia mengahwini Margaret Alice Lili de Windt.
Charles menyambung kembali segala macam perkara yang pakciknya usahakan seperti menghalang lanun, memansuhkan penghambaan dan melarang aktiviti pemburuan kepala oleh kaum-kaum di Sarawak. Selepas kematiannya kerajaan British telah membenarkan Sarawak membina parlimen dan laluan kereta api dan terjumpanya telaga minyak.
Charles Brooke digantikan oleh anaknya Charles Vyner Brooke selepas kematiannya.
James Brooke: Rajah Putih Sarawak yang Pertama
James Brooke
Sir James Brooke (29 April 1803 - 11 Jun 1868) dilahirkan di Coombe Groove dekat Bath, England dan menjadi Raja Putih pertama Sarawak.
Brooke mengembara ke Burma bersama-sama dengan sepasukan askar Syarikat Hindia Timur Inggeris pada tahun 1825. Dia tercedera dan dihantar kembali ke England untuk dirawat. Pada tahun 1830, dia kembali ke Madras tetapi telah terlewat untuk dihantar berperang.
Dia mencuba untuk berdagang di Timur Jauh tetapi tidak begitu berjaya. Pada tahun 1835, ayahnya meninggal dunia dan meninggalkan harta berjumlah £30,000, di mana dia menggunakan duit itu untuk membeli sebuah kapal bernama the Royalist. Selepas belayar ke Borneo pada tahun 1838, dia tiba di Kuching pada bulan Ogos tahun yang sama di mana dia mendapati perkampungan itu menghadapi pemberontakan kaum Dayak menentang Kesultanan Brunei. Dia membantu Sultan Brunei menghadapi ancaman itu dan diberi gelaran Raja Putih Sarawak dengan mengugut Sultan Brunei.
James Brooke kemudiannya membuat segala macam persiapan bagi mengukuhkan kedudukannya di Sarawak seperti mengubah corak pentadbiran dan sebagainya. Brooke kembali ke England apabila dia dilantik menjadi gabenor dan komander Labuan dan menjadi Konsul Jeneral British di Borneo.
Brooke menjadi tumpuan selepas kontroversi mengenai dirinya timbul. Selepas satu penyiasatan dijalankan Brooke didapati tidak bersalah dan dibebaskan daripada tuduhan tersebut. namun demikian perkara ini tetap menghantui Brooke.
Dia memerintah Sarawak sehinggalah kematiannya pada tahun 1868, selepas tiga kali serangan strok dalam tempoh 10 tahun. Dia diganti oleh anak saudaranya iaitu Charles Brooke untuk menjadi Raja Putih kedua Sarawak.
Pembangunan Negeri
MAJOR INDUSTRIES 1. Timber-based Industries
Sarawak is one of the world's largest exporters of tropical hardwood timber. Sawn timber, Sawn logs, veneer and plywood form a major portion of the timber exported. Although timber and timber-products have traditionally been one of the most important exports, the potentials for timber processing activities have not been fully tapped. Under sustainable management programmes, Sarawak's forests can produce around 9-10 million cubic metres of logs annually, and the state aims to utilise much of this for value-added timber processing activities.
To promote higher value-added timber processing activities, the government has taken the following measures:
- introduce a Log Export Restriction Policy to reduce log export and ensure an adequate supply of raw material for local processing.
- eveloped several industrial areas primarily designed to meet the requirements of integrated timber-based operations.
2. Petroleum and Petrochemicals
The rapid development of the petrochemical industry in Sarawak has been due to not only the availability of large amounts of reserves, but also the government's efforts towards promoting private sector participation and interest, including designating an industrial area at Tanjung Kidurong, Bintulu, with well-developed industrial facilities to cater for the establishment of petrochemical projects. The ABF (ASEAN Bintulu Fertiliser) plant, MLNG-1(Malaysia Liquefied Natural Gas), Shell MDS (Middle Distillate Synthesis) and MLNG-2 are all located in this industrial zone. Another LNG plant is being planned in the area, making Bintulu the biggest LNG complex in the region.
Products: Given the availability of feedstock and potential demands, the list of other petrochemical projects that could be established include: polypropylene, copralactam, ammonia, melamine, compound fertiliser, MTBE, nitric acid, LPG extraction, acetic, methanol and urea formaldehyde.
3. Commercial Agriculture
Sarawak has large tracts of land suitable for commercial agricultural development. Intensive research is being undertaken by the Department of Agriculture, Sarawak and other agencies on peat land to study its potential.
The state government actively encourages development of commercial agriculture projects by the private sector. The large tracts of land and suitable agro-culture climate in Sarawak could be tapped for large-scale plantation of oil palm, rubber, pepper, coconut, sago, pineapple and fruits as well as livestock and aquaculture development.
Under the 8th Malaysia Plan (2001-2005), agriculture was allocated RM79 billion. Under the 7th Malaysia Plan, the agricultural sector recorded an improvement in real value added and proved to be a resilient sector during the economic downturn. Under the 8th Malaysian Plan, this sector is expected to increase its contribution to the National economy (saving foreign exchange) by import substitution production and increasing exports of agricultural products and processed foods.
The state government encourages the development of plantation agriculture with the view to develop idle or under-utilised land, especially Native Customary Lands. By transforming these lands into profitable plantations, the government aims to increase the income and standard of living of the rural land-owners.
Large-scale land development, apart from increasing the contribution by the agricultural sector to the State's economy, will bring about:
- provision of basic infrastructure and social amenities to rural communities
expansion of agricultural employment opportunities - gradual reduction of areas normally utilised for shifting cultivation
- better standards of living for the rural population
The following agencies and authorities are involved in promoting and facilitating large-scale land development for agriculture:
i. Sarawak Land Development Board (SLDB)
SLDB was established in 1972 to develop State Land for agriculture and resettlement. It has developed land for oil palm, rubber and cocoa.
ii. Sarawak Land Consolidation and Rehabilitation Authority (SALCRA)
Established in 1976, SALCRA is entrusted with the responsibility of developing any land, with special emphasis on Native Customary Rights Land. It has developed land for oil palm, cocoa, rubber and tea. SALCRA's approach in undertaking Native Customary Land development is essentially one of in-situ or community development.
iii. Land Custody and Development Authority (LCDA)
LCDA was formed in 1981. It's task is to promote plantation agriculture by offering opportunities for joint-venture between landowners and private entrepreneurs. It is also involved in urban development.
New Concepts in Native Customary Land (NCL) Development
The State Government of Sarawak aims to transform the rural sector into a vibrant and modernised economy through the development of large-scale agricultural plantations. To achieve this goal, the government has formulated new strategies for the development of Native Customary Lands (NCL) which are mostly under utilized. The new strategy of NCL development is based on the premise that the vast tracts of fragmented native lands can be consolidated into "land banks" to enable it to be developed on a large-scale and commercial basis. The strategy promises to bring together native landowners (with their land) and the private sector (with its capital and expertise) to develop the land for agriculture, with the government acting as "managing agent" or trustee to manage the interests of the landowners. The native landowners retain their ownership of the land throughout, but leasing the land to the plantation with options to become shareholders or owners of the plantation that is developed.
Crops
a. Oil Palm
Sarawak has ideal climatic and soil conditions for large-scale oil palm plantation. Planting of the crop on an estate basis started in 1969. Since then the areas under oil palm has increased tremendously. To date, over 146,000 hectares have been developed for oil palm estates and plantations. By the year 2000, it is targeted that about 300,000 ha would be planted with oil palm. The production of crude palm oil in Sarawak has increased steadily from 49,100 tonnes in 1985 to an estimated 248,900 tonnes in 1995.
b. Sago
Sago, a crop which grows well on Sarawak's peat soil, has been identified as having great potential for commercial plantation and value-added processing development. Over 1 million hectares of peat soil is available in Sarawak, giving sago cultivation on a large, commercial scale much room for expansion.
The area under sago cultivation in wild and semi-wild condition is estimated at 19,720 hectares. In addition, commercial cultivation of sago using estate management techniques has been initiated by Sarawak's Land Custody and Development Authority (LCDA). Today, the total area planted with sago is over 28,000 hectares. A research unit of the LCDA, known as Crop and Research Application Unit (CRAUN) has been set up to conduct research and development on sago planting and crop commercialization among others. Sago starch is a valuable source of carbohydrate and is widely used in the food industries.
c. Pepper
The tropical climate and fertile hill slopes of Sarawak are ideal for pepper cultivation, making the state the main producer of pepper in Malaysia, accounting for 95% of the country's pepper production. Pepper (Piper Nigrum L.) is grown in Sarawak by smallholders on an estimated 10,332 hectares. The annual production is in the region of 20,000 tonnes and over 90% of this is exported. Traditionally, up to 80% of the crop is processed into black pepper with the remainder being turned into white pepper. Currently, the Sarawak Pepper Marketing Board is also going into the production of Specialty Pepper and a number of innovative pepper-based products. With effect from 1997, the Department of Agriculture will also promote the production of pepper products (processed from fresh green pepper) for sale to the general and niche markets internationally as well as locally. These products include green pepper in brine, creamy white pepper, naturally clean black pepper, individually frozen green pepper.
d. Rubber
Sarawak is also encouraging the large-scale commercial plantation of rubber, both for latex production as well as a source of rubberwood for downstream timber-based manufacturing.
e. Other Agriculture Sectors
- Fisheries
The fisheries sub-sector will focus on commercial exploitation of deep-sea fisheries resources and commercial aquaculture. Deep-sea fishery resources which extend up to the limit of EEZ remain largely untapped. - Livestock
The fisheries sub-sector will focus on commercial exploitation of deep-sea fisheries resources and commercial aquaculture. Deep-sea fishery resources which extend up to the limit of EEZ remain largely untapped. Sarawak is one of the few states in ASEAN free of the Foot and Mouth Disease, Rabies, African Swine Fever, Rinderpest, BSE, Blue Tongue and other major epizootics. It's strict quarantine procedures give Sarawak a good environment for livestock investments. Annually, Sarawakians consume 2kg of beef, 16 kg of poultry, 130 kg of egg and 14 kg of pork per capita. At the moment, Sarawak is self-sufficient in poultry and pork. There is ample opportunities for cattle and dairy farming. In the poultry sector, the Department of Agriculture is encouraging grand parent stock farm establishment, as currently Sarawak imports all its parent stocks from overseas Downstream packaging and processing for value-added products is also being promoted. In the swine sector, the Department of Agriculture is also encouraging the establishment of a parent stock to supply the demand for 10,000 or so replacement breeding gilts per year, as well as the downstream processing of pork products. Waste treatment technology is also in great demand.
Government Strategies for the development of this sector are:
- Open up more land, including Native Customary Rights land, for commercial agriculture and land development with oil palm, sago, rubber and other cash crops.
- Promote spatial development through the implementation of Integrated Agriculture Development Programmes, Regional Development Authorisation and Regional Growth Centres.
- Facilitate private sector participation in commercial agriculture and land development.
- Intensify the development of other activities like deep sea fishing, aquaculture and inland fisheries.
Simbol Kebesaran Negeri
SYMBOLS
Red symbolizes the courage, determination and sacrifices of the people in their tireless pursuit to attain and maintain progress and esteem in the course of creating a model State. Yellow signifies the supremacy of law and order, unity and stability in diversity. Black represents the rich natural resources of Sarawak such as petroleum and timber which provide the foundation for the advancement of the people. The yellow, nine-pointed star embodies the nine divisions which made up the state of Sarawak at the time (now, there are eleven divisions). The star symbol also embodies the aspirations of the people of Sarawak in their quest to improve their quality of life.
This flag was first hoisted at the Kuching State Stadium on 31 August 1988 in celebration of Sarawak's 25th Anniversary of Independence.
Red symbolizes the courage, determination and sacrifices of the people in their tireless pursuit to attain and maintain progress and esteem in the course of creating a model State. Yellow signifies the supremacy of law and order, unity and stability in diversity. Black represents the rich natural resources of Sarawak such as petroleum and timber which provide the foundation for the advancement of the people. The yellow, nine-pointed star embodies the nine divisions which made up the state of Sarawak at the time (now, there are eleven divisions). The star symbol also embodies the aspirations of the people of Sarawak in their quest to improve their quality of life.
This flag was first hoisted at the Kuching State Stadium on 31 August 1988 in celebration of Sarawak's 25th Anniversary of Independence.
The State Crest
The State
Crest is represented by a symbolic figure of a wing-spread Kenyalang (hornbill) - the State Bird - with a shield bearing the state flag on its chest. The hornbill's tail and wings are comprised of thirteen feathers or strips that represent the thirteen states in Malaysia. The Bunga Raya (Hibiscus) - the national flower - appears on the right and left sides of the bird's legs. The hornbill is perched on a ribbon bearing the words "Bersatu, Berusaha, Berbakti" (United, Industrious, Dedicated) . The State Crest became official on the same day as the current State Flag.
Sarawak State Anthem
Composed by Wan Othman Hamid (b.1931) and with lyrics by Ismail Hassan (1922-1991). The State Anthem of Sarawak entitled Ibu Pertiwi Ku was adopted in 1988.bu Pertiwi Ku
Sarawak Tanah Air Ku
Negeri Ku Tanah Air Ku Sarawak
Engkaulah Tanah Pusaka Ku
Tanah Tumpah Darah Ku
Ibu Pertiwi Ku
Rakyat Hidup Mesra dan Bahagia
Damai Muhibbah Sentiasa
Bersatu Berusaha Berbakti
Untuk Sarawak Ku Cintai
Sarawak Dalam Malaysia
Aman Makmur Rahmat Tuhan Maha Esa
Kekallah Sarawak Bertuah
Teras Perjuangan Rakyat
Berjaya Berdaulat
The State Bird
Our State Bird is the majestic Rhinoceros Hornbill, the inspiration for the state crest. Because there are many species of hornbill in Sarawak, the state is also known as the "Land of the Hornbills" or "Bumi Kenyalang".
The rhinoceros hornbill, with its upswept phallic casque, represents one of the most powerful Dayak gods, Singalang Burong, who plays an important part in Iban religious festivals, especially Gawai Kenyalang.
Hornbills like to eat figs and play a great role in the "dispersal of figs"- a process which leads to the regeneration of Sarawak's forest ecosystem.
Kawasan Parlimen dan Dewan Undangan Negeri di Sri Aman
Kawasan Parlimen di Sri Aman.
P.176 Sri Aman
Ahli Parlimen-YB Encik Jimmy Donald
P.177 Lubok Antu
Ahli Parlimen-YB Encik Jawah Gerang
Kawasan Dewan Undangan Negeri
N.22 Sebuyau
ADUN-YB Tuan Haji Julaihi Narawi
N.23 Lingga
ADUN-YB Puan Hajah Simoi Peri
N.25 Balai Ringin
ADUN-YB Encik Snowdan Lawan
N.26 Bukit Begunan
ADUN-YB Encik Mong anak Dagang
N.27 Simanggang
ADUN-YB Encik Francis Harden anak Hollis
N.28 Engkilili
ADUN-YB Dr Johnical Rayong Ngipa
N.29 Lubok Antu
ADUN-YB Encik Dublin Unting anak Ingkot
Kira-kira bagi Pembangunan Di Sri Aman
Development |  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
State Government Projects a) Districts Projects and Allocation
b) Sectors Allocation
Federal Government Allocation a) District Projects & Allocation
b) Sectors Allocation
Small Rural Projects (2002)
|
Daerah Kecil Engkilili
Sejarah Pekan Engkilili
Pekan Engkilili merupakan pusat pentadbiran bagi Daerah Kecil Engkilili.Nama Engkilili diambil sempena nama pokok engkilili yang banyak terdapat di daerah ini.Pokok ini tumbuh rendah dan mempunyai buah yang bertangkai dan berwarna seperti buah anggur.
Lokasi
Daerah Kecil Engkilili terletak kira-kira 56km dari pekan Lubok Antu,37km dari Bandar Sri Aman dan 210km dari Bandaraya Kuching.
Fakta Am
Keluasan: 1,715 km persegi
Bilangan Penduduk: 20,249 orang
Pecahan Penduduk: Iban-84.53%,Cina-14.37%,Melayu-1.08%,Lain-lain-0.2%
Bilangan Ketua Masyarakat-Pemanca-1(Cina)
-Penghulu-9(7 Iban,1 Cina,1 1 Melayu)
Ketua Kaum-173 orang
Bilangan Rumah Panjang-166 buah
Bilangan Pintu Rumah-3,579 buah
Bilangan Penempatan Cina-6 buah
Bilangan Kampung Melayu-1 buah
Agensi Kerajaan/Badan Berkanun/Swasta
Pejabat Pertanian Daerah
Majlis Daerah Lubok Antu
Balai Polis
Klinik Kesihatan
Jabatan Pendaftaran Negara
KEMAS
SALCRA
Pertubuhan Peladang Kawasan
Pos Malaysia
Sekolah Rendah
Sekolah Menengah
Daerah-daerah kecil di Sri Aman
Bahagian Betong
Bahagian Betong merupakan sebuah daerah baru yang ditubuhkan pada tahun 2002.Bahagian ini seluas 725.20 km persegi dan ditadbir oleh Pegawai Daerah Betong iaitu Micheal Dawi Alli.Bahagian ini mempunyai 4 daerah kecil iaitu Maludam,Pusa,Debak dan Spaoh.Pecahan kaum di kawasan ini adalah Melayu-61.07%,Iban-38.3%,Bidayuh-33%,Melanau-16% dan Bumiputera Lain adalah 14%.Bagi bukan Bumiputera,kaum Cina mendahului jumlah ini dengan 95.15%,Lain-lain 0.46% dan bukan warganegara Malayia adalah 4.37
Struktur Pentadbiran
Betong merupakan pusat pentadbiran bagi Daerah Betong dalam Bahagian Betong. Ia terdiri daripada daerah kecil iaitu Spaoh, Debak, Pusa dan Maludam. Daerah Betong adalah di bawah kendalian seorang Pegawai Daerah manakala daerah kecil seperti Spaoh, Debak, Pusa dan Maludam masing-masing ditadbir oleh seorang Pegawai Pentadbir Sarawak.
Asal-usul nama Betong
Sebelum ini Daerah Betong dikenali sebagai Daerah Saribas bersempena dengan nama sebuah sungai utama disini iaitu Sungai Saribas yang mengalir dari Bukit Sadok. Mengikut kepercayaan masyarakat tempatan, nama Betong dikaitkan dengan nama buluh iaitu nama Buluh Betong (sejenis pokok buluh ).
Sunday, December 2, 2007
Tugu Burung Merpati di Sri Aman
Tugu Burung Merpati merupakan salah satu daripada mercu tanda selain daripada Benak dan lagenda Bujang Senang.Tugu ini dibina pada tahun awal 1990-an dan simbol burung merpati merupakan salah satu daripada simbol keamanan.Hari ini,pelawat yang mengunjungi bandar Sri Aman dapat melihat tugu ini yang terletak tidak jauh dari bulatan utama menuju pusat bandar.
Pesta Pelancongan Di Sri Aman
Sungai Batang Lupar yang mengalir melalui Bahagian Sri Aman menerbitkan pelbagai bayangan yang cukup menggerunkan.Di sinilah tempat tinggal buaya ganas lagenda,Bujang Senang.Satu fenomena alam sudah sebati dengan sungai ini Sejak detik awal sejarah bumi ialah Kejadian ombak besar,”Benak”.Sukar untuk dipercayai bahawa gelombang air laut pasang ini mampu merempuh perjalanan sejauh lebih 50 kilometer dari muara sungai untuk sampai ke Bandar Sri Aman.Berbangga dengan kejadian unik ini yang hanya dapat disaksikan dibeberapa buah negara dan 66 buah tempat di seluruh dunia,Pesta Benak Tahunan diadakan pada setiap bulan April sebagai satu acara pelancongan rasmi untuk menggalakkan lagi tarikan pelancongan di Bahagian ini.Satu lagi daya tarikan baru ialah penganjuran Pesta Batang Ai,menambahkan warna kepada acara tahunan di Sri Aman.Baru-baru ini penganjuran Pesta Sungai Krian di Saratok,Betong turut menambah ekonomi dengan kehadiran pelancong-pelancong dari dalam dan luar negara.
Ikan Terubok
Juga terkenal di sini ialah ikan terubok,Spesis ikan yang menjadikan makanan istimewa penduduk Sarawak.ikan ini hanya membiak di dua kawasan di Sarawak dan salah satu tempatnya ialah muara Batang Lupur.Tempat yang satu lagi ialah muara Batang Lassa di bahagian sarikei.Oleh itu,amat wajar Batang Lupar memilik pusat penyelidikan terubok yang satu-satunya di dunia.Pusat itu telah dibina pada tahun 1994 di kampong Lingga satu petempatan yang terletak di pertengahan jalan Sungai di antara Sri Aman dengan laut.
Sejarah kejadian”Benak”
Sungai Batanng Lupur yang mengalir melalui Bahagian Sri Aman menerbitkan pelbagai bayangan yang Cukup menggerunkan.Di Sinilah tempat tinggal buaya ganas Lengenda,Bujang Senang.Satu fenomena alam sudah sebati dengan sungai ini Sejak detik awal sejarah bumi ialah Kejadian ombak besar,”Benak”.Sukar untuk dipercayai bahawa gelombang air laut pasang ini mampu merempuh perjalanan sejauh lebih 50 kilometer dari muara sungai unyuk sampai ke Bandar Sri Aman.Barbangga dengan Kejadian Unik ini yang hanya dapat disaksikan dibeberapa buah nengara dan 66 buah tempat di seluruh dunia,Pesta Benak Tahunan diadakan pada setiap bulan April sebagai satu acara pelancongan rasmi untuk menggalakkan lagi tarikan pelancongan di Bahagian ini.Satu lagi daya tarikan baru ialah penganjuran Pesta Batang Ai,menambahkan Warna Kepada acara tahunan di sri aman.
Taman Komersial
Pada tahun 1976,ladang kelapa sawit komersil secara besar-besaran yang pertama telah dibangunkan di tanah NCR iaitu di Lemanak,daerah Lubok Antu.Pembangunan seperti ini dijalankan secara berterusan dan sehingga hari ini,terbukti bahawa pembukaan ladang kelapa sawit merupakan salah satu cara yang paling berkesan untuk meningkatkan taraf hidup masyarakat luar bandar dengan menjana pendapatan yang tetap.Pembangunan tanah NCR sinonim dengan Lembaga Penyatuan dan Pemulihan Tanah Sarawak[SALCRA]memandangkan SALCRA ditubuhkan khusus untuk tujuan tersebut.Di samping Lemanak dan Lubok Antu,tanah-tanah NCR di Melugu,Pakit dan Undup juga terut dibangunkan.
di bawah konsep baru pembangunan tanah NCR yang melibatkan modal daripada pihak swasta.Kawasan tanah NCR seluas 300,000
Hektar di Undup dan Bukit Begunan bakal dibangunkan.
Kedudukan Sri Aman
Bahagian ini meleputi kawasan seluas 6,184 kilometer persegi dan terbahagi kepada dua daerah untuk melicinkan pentadbiran,iaitu Sri Aman dan Lubuk Antu.Penduduknya melebihi 90,000 orang telah banyak mendapat faedah daripada dasar pembangunan tanah yang telah menukar wajah tanah hak adat bumiputera [NCR] yang terbiar untuk menjadi kawasan pertanian Komersil yang berdaya maju.
sejarah sri aman
Nama Sri Aman menerbitkan Kedamaian dan Ketenangan.sukar untuk dibayangkan bahawa Bandar ini pada satu ketika dahulu pernah menyaksikan peperangan antara pahlawan peribumi dengan tentera Rajah Brooek dalam kurun ke-19.Bergitu juga ,Kita seharian dengan kisah hidup penjajah masa lampu yang digambarkan dengan bergitu luar bias oleh samerset Maugham sehinggakan beliau tidak lagi dipelawa ke Sarawak oleh Rajah.Kini Sri Aman mencul Sebagai kawasan pertanian yang penting.Kelapa sawi,getah,koko dan lada hitam banyak ditanam di bahagaian ini.
Sejarah Kubu Alice
Selepas menewaskan Rentap pada tahun 1861,Rajah Charles Brooke telah membina sebuah kubu pertahanan yang dikenali sebagai Kubu Alice pada tahun 1864.Kubu ini bertindak sebagai struktur mengawal keamanan di sungai Batang Lupar.Ia juga di bina mengunakan kayu belian untuk menahan serangan bertalu-talu pihak muuh.Keseluruhan struktur asal kubu ini masih utuh namun ia memerlukan kerja-kerja pengubahsuaian di sebabkan keadaannya yang usang.
Subscribe to:
Posts (Atom)
![[]](http://m3.moostik.net/img/?pseudo=butterfly&police=fabien&option=link&lng=fr&width=6)